Ψηφιοποίηση Αρχείου Αποφάσεων Δημοτικού Συμβουλίου Δήμου Βέροιας. Τα πρώτα αποτελέσματα (1945-1949)

Η ψηφιοποίηση του Αρχείου των αποφάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου αποφασίστηκε στην 5/2015 συνεδρίαση του Δ.Σ. Βέροιας με την 111/2015 απόφασή του. Το χρονικό εύρος του Project αφορά τα έτη 1946-1996, οπότε και οι αποφάσεις του δημοτικού συμβουλίου καταγράφονται και βρίσκονται αποθηκευμένες σε ηλεκτρονικά μέσα. Το έργο ανατέθηκε στην Κ.Ε.Π.Α. Δ. Βέροιας και το Κέντρο Τοπικής Ιστορίας της Κ.Ε.Π.Α.

Ήδη, μέχρι στιγμής έχουν ψηφιοποιηθεί οι αποφάσεις των ετών 1946 – 1949. Οι αποφάσεις αρχικά ταξινομήθηκαν κατά σειρά, κωδικοποιήθηκαν, καταγράφηκαν, περιγράφηκαν και τελικά ψηφιοποιήθηκαν. Από το συγκεκριμένο χρονικά διάστημα διαπιστώθηκε απουσία αρκετών αποφάσεων του έτους 1948, για την οποία δεν μπορούν να εκφραστούν βέβαια συμπεράσματα.

Κατά το διάστημα 1946-1949 το αξίωμα του Δημάρχου έφεραν κατά σειρά, διά διορισμού, ο Αλέξανδρος Καραποστολάκης, ο Μιχαήλ Γεωργιάδης, ο Στέφανος Τσιράκογλου, ο Αντώνιος Κεμιντζές, αρχικά ως Δημαρχών και μετά ως Δήμαρχος, ο Στέφανος Τσιράκογλου σε δεύτερη θητεία και ο Αναστάσιος Καρατζόγλου ως Δήμαρχος και ως Δημαρχών.

Αν και θα περίμενε κανείς να εντοπιστούν αποφάσεις σχετικές με καίρια ζητήματα της περιόδου του Εμφυλίου, είναι γεγονός ότι αυτές δεν υπάρχουν. Εξαίρεση αποτελούν αποφάσεις που αφορούν στο «χτύπημα» εναντίον των δεκατεσσάρων χωροφυλάκων και του διοικητή τους, στον ποταμό Αλιάκμονα, τον Σεπτέμβριο του 1946 (155/1946), καθώς επίσης και το ψήφισμα του Δ.Σ. ως έκφραση συμπαράστασης και έκφραση συγχαρητηρίων προς το Σώμα Προσκόπων με αφορμή την επίθεση στη Νάουσα, από τις δυνάμεις των ανταρτών του Δ.Σ.Ε. τον Ιανουάριο του 1949 και τη συμβολή των Προσκόπων στην αποκατάσταση της καθημερινότητας στη Νάουσα.

Παράλληλα, το Δ.Σ. με αποφάσεις του ενισχύει την θωράκιση της πόλης με τη δημιουργία νέων φυλακίων ενώ σε επίπεδο οικονομικών ενισχύσεων υποστηρίζει οικονομικά ανταρτόπληκτους πολίτες ή ασκεί απέναντί τους μέτρα κοινωνικής πολιτικής. Τέλος, σε περιπτώσεις θυμάτων του Εμφυλίου, από πλευράς του "Εθνικού Στρατού", αποδίδει τιμητικά τα ονόματα των πεσόντων σε οδούς της πόλης.

Όσον αφορά κάποιες αποφάσεις του Δ.Σ. που σχετίζονται με την πολιτική σε εθνικό επίπεδο αξίζει να μνημονευθούν η 54/1946 απόφασή του, με την οποία το Δ.Σ. υπέβαλε την παραίτησή του, πιθανότατα, για τυπικούς λόγους, αφού, όπως αναφέρεται, δεν γνώριζε αν απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της νέας Κυβέρνησης. Επιπλέον, το Δ.Σ. με την 133/1946 απόφασή του εκφράζει την ευαρέσκειά του με αφορμή τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος της 1^ης Σεπτεμβρίου 1946, με το ερώτημα της επανόδου του Βασιλιά Γεωργίου του Β΄ στην Ελλάδα.

Σε επίπεδο υποδομών η πόλη ηλεκτροδοτούνταν από την ηλεκτρική εταιρεία Βέρμιον. Επίσης, στην πόλη είχε αναπτυχθεί στοιχειώδες δίκτυο ύδρευσης το οποίο διαχειρίζονταν το δημοτικό υδραυλικό ταμείο, ενώ τη συγκεκριμένη περίοδο γίνονται ενέργειες κατάργησής του και ενσωμάτωσής του στο Δήμο. Επίσης, ενέργειες γίνονται για την ανέγερση λαϊκής δημοτικής αγοράς, δημοτικών λουτρών, αφοδευτηρίων – ουρητηρίων, νέων δημοτικών σφαγείων, φοροφυλακείων. Τέλος, ενέργειες γίνονται για την προμήθεια υλικών και τη συντήρηση των υπαρχόντων δομών ώστε να λειτουργούν κατά το δυνατόν καλύτερα οι δημοτικές υπηρεσίες.

Σημαντικό στοιχείο του χρονικού διαστήματος αναφοράς αποτελεί το γεγονός της ψήφισης και έγκρισης νέου πολεοδομικού σχεδίου. Το νέο σχέδιο πόλεως εγκρίθηκε αρχικά το έτος 1948.

Πέρα από τα παραπάνω, από τις αποφάσεις που ερευνήθηκαν διαφαίνεται ότι η δημοτική αρχή συμμεριζόμενη τις ανάγκες των πολιτών και το ευρύτερο κλίμα της περιόδου, ασκούσε μέτρα κοινωνικής πολιτικής προς αναξιοπαθούντες πολίτες, φτωχούς, άπορους, χήρες, ορφανά, "ανταρτόπληκτους" κ.τ.λ. Μέσα από το υλικό απορρέουν στοιχεία για τις ενέργειες της δημοτικής αρχής για την δημιουργία πολυϊατρείου στην πόλη, που θα διέθετε και τμήμα για τη διάγνωση της φυματίωσης. Επίσης, επιχορήγησε το κρατικό νοσοκομείο της πόλης, αναλαμβάνοντας στην πραγματικότητα τα έξοδα εξετάσεων απόρων πολιτών. Επιπλέον, αναλάμβανε έξοδα μετάβασης, νοσηλείας, εξετάσεων και φαρμάκων πολιτών, οι οποίοι έπρεπε να μετακινηθούν εκτός πόλης για λόγους υγείας. Τέλος, ο Δήμος διένειμε βοηθήματα στις γιορτές των Χριστουγέννων και του Πάσχα, αναλάμβανε τις εγγραφές απόρων μαθητών στο Γυμνάσιο της πόλης, ενώ σε μηνιαία βάση ο δήμαρχος διένειμε οικονομικά βοηθήματα σε αναξιοπαθούντες δημότες.

Επιπλέον, αρκετά μεγάλος αριθμός των αποφάσεων κατατάσσονται στην κατηγορία των Οικονομικών Ενισχύσεων προς διαφόρους φορείς και Συλλόγους. Ιδιαίτερης αντιμετώπισης ετύγχαναν τα αιτήματα των φορέων «εθνικού σκοπού». Έτσι λοιπόν το Δ.Σ. επιχορηγεί φορείς όπως «Η φανέλα του Στρατιώτη», «Οι Φίλοι του Στρατού», το «Σώμα Ελλήνων Προσκόπων», το «Σώμα Ελλήνων Οδηγών», το «Σώμα Ελλήνων Αλκίμων», τον «Σύνδεσμο Αναπήρων Πολέμου 1940-1941», ενώ σημαντικό ποσό εισέπραξε η "Εθνική Ένωση θυμάτων Ημαθίας Σφαγιασθέντων υπό Ε.Α.Μ. - Ε.Λ.Α.Σ. - Κ.Κ.Ε." για την ανέγερση και την αποπεράτωση μνημείου στο νεκροταφείο της Βέροιας. Παράλληλα, επιχορηγούνται εκκλησίες και προσκυνήματα ευρύτερου ενδιαφέροντος, όπως το Κοινό του Παναγίου Τάφου, το Ιερό Προσκύνημα του Αγίου Δημητρίου στη Θεσσαλονίκη, ο Ιερός Ναός Αγίου Αθανασίου Βέροιας, αλλά και η «Χριστιανική Ένωση Ορθοδόξων Βέροιας, ο Απόστολος Παύλος». Πέραν των παραπάνω φορέων, επιχορηγήσεις από τον Δήμο έλαβαν και φορείς που προήγαγαν τον Πολιτισμό και τον Αθλητισμό. Ως τέτοιοι αναφέρονται «ο Καλλιτεχνικός Όμιλος Βέροιας», ο «Σ.Ε.Γ.ΑΣ.», η αθλητική ομάδα «Βέρμιον» κ.α.

Όπως διαπιστώνεται το αρχείο των αποφάσεων του Δ.Σ. περιέχει πολλές πληροφορίες σχετικές με την οικονομική και την κοινωνική ζωή της πόλης και όλες τις παραμέτρους που σχετίζονται με αυτές, για την υπό εξέταση περίοδο. Το υλικό αυτό περιλαμβάνει στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η πόλη, ακόμα και σε δύσκολες ιστορικά στιγμές, όπως η περίοδος του Εμφυλίου πολέμου, συνέχισε να ζει και να δημιουργεί.