«Η δίκη του Χριστού» σε διάλεξη στη Βέροια το 1960

Στη Βέροια, όπως είναι γνωστό, κατά το τρίτο τέταρτο του 20ου αιώνα δραστηριοποιήθηκαν επιστημονικοί σύλλογοι με σκοπό να τονώσουν την πολιτισμική ζωή της πόλης. Μεταξύ αυτών ήταν ο «Σύλλογος Επιστημόνων Βέροιας», ο «Σύλλογος Αποφοίτων Γυμνασίου Βέροιας», το «Μορφωτικό Κέντρο Βέροιας», αλλά και επαγγελματικοί επιστημονικοί σύλλογοι όπως ο «Δικηγορικός Σύλλογος Βέροιας».

Μεταξύ των ενδιαφερόντων αυτών των συλλόγων της πόλης ήταν και η ανάδειξη και ανάπτυξη διαφόρων θεμάτων με σκοπό να παρουσιαστούν στο κοινό της πόλης ζητήματα σύμφωνα με τις ισχύουσες τότε επιστημονικές απόψεις. Ο παραπάνω στόχος επιτυγχάνονταν με τη διοργάνωση διαλέξεων στις οποίες διάφοροι ομιλητές ανέπτυσσαν το θέμα τους και εξέφραζαν τις απόψεις τους. 

Μια τέτοια διάλεξη διοργανώθηκε την Κυριακή 10 Απριλίου 1960 από το Σύλλογο Αποφοίτων του Γυμνασίου Βέροιας. Ομιλητής ήταν ο Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου του Πρωτοδικείου Βέροιας κ. Δημήτριος Αλεβιζάκος και το θέμα που ανέπτυξε ήταν «Η δίκη του Χριστού», ενώ τον ομιλητή προλόγισε ο δικηγόρος κ. Δημήτρης Βλαχόπουλος. 

Σύμφωνα με τα όσα δημοσιεύτηκαν στον Τύπο της εποχής, αυτή ήταν η πρώτη διάλεξη που διοργάνωσε ο Σύλλογος Αποφοίτων του Γυμνασίου της Βέροιας, ο οποίος ιδρύθηκε το 1953.Παράλληλα, από τα δημοσιεύματα απορρέουν θετικές κρίσεις για την προσπάθεια, η οποία παρουσιάζεται ως μια νέα αρχή η οποία θα συμβάλει στην ανάπτυξη της πνευματικής κίνησης της πόλης. 

Τα παραπάνω, περί αποδοχής της προσπάθειας από την πόλη, φαίνεται να επιβεβαιώνονται, αν ληφθούν υπόψη οι πληροφορίες για «αρκετά πυκνό» ακροατήριο, ανάμεσα στο οποίο συγκαταλέγεται και μεγάλο μέρος των νομικών της πόλης, οι οποίοι εντυπωσίασαν με την παρουσία τους.

Όσον αφορά την ανάπτυξη του θέματος, ο εισηγητής πραγματεύτηκε το υπό εξέταση ζήτημα με ευρύτητα και δεν περιορίστηκε μόνο στη νομική του διάσταση. Αυτό βοήθησε ιδιαίτερα ώστε να γίνει κατανοητός στο ευρύ κοινό που τον παρακολούθησε, ακόμα και αν δεν είχε γνώσεις δικονομίας. Στη ρύμη του λόγου του ο Αλεβιζάκος παραλλήλισε τη δίκη του Χριστού με τη δίκη του Σωκράτη, του Πλάτωνα και των Αποστόλων, ενώ αναφέρθηκε και στις συνθήκες που επικρατούσαν την εποχή εκείνη και στην ψυχογραφία των πρωταγωνιστών. Τέλος, ο ομιλητής αναφέρθηκε στο δικονομικό σύστημα στης περιόδου και στην κατά τον νόμο δίκη του Χριστού.

Το δημοσίευμα κλείνει με μια γενική κρίση σχετικά με την ομιλία, σύμφωνα με την οποία, η διάλεξη ήταν επίκαιρη και επιτυχής. Παράλληλα, παροτρύνει τον ομιλητή να ασχοληθεί σε άλλη ευκαιρία με τη δίκη του Σωκράτη και αναφέρει ότι και για τα δύο σχετικά θέματα, η βιβλιογραφία, τουλάχιστον η ελληνική, είναι περιορισμένη. Τέλος, στα αρνητικά της διάλεξης καταγράφει την κακή ποιότητας του ήχου και τη μεγάλη διάρκεια της ομιλίας η οποία ξεπέρασε τη 1 ώρα και 20 λεπτά.

Παρά τα ευμενή σχόλια και την θετική κρίση της εφημερίδας Φρουρός της Ημαθίας σχετικά με τη διάλεξη του Δημητρίου Αλεβιζάκου φαίνεται πως η ανάπτυξη του θέματος δημιούργησε κάποιες παρερμηνείες ή παρεξηγήσεις. Έτσι εξηγείται το γεγονός ότι σχεδόν ενάμιση μήνα μετά από αυτήν ο ομιλητής επανέρχεται με επιστολή του αυτή τη φορά προς την εφημερίδα προκειμένου να επανορθώσει και να δώσει εξηγήσεις σχετικά με κάποιες εκφράσεις, οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν και όπως απορρέει από την απάντηση σχετίζονται με τις ευθύνες που καταλόγισε στο Ιουδαϊκό Έθνος περί για το σταυρικό θάνατο του Χριστού.

Στην απάντησή του ο Αλεβιζάκος διευκρινίζει ότι πιθανότατα παρανοήθηκαν τα όσα ανέφερε στην ομιλία του, ενώ παραθέτει και το σημείο το οποίο σύμφωνα με τον ίδιο στάθηκε αφορμή για την συγκεκριμένη παρεξήγηση. Τέλος, ξεκαθαρίζει ότι ουδέποτε καταδίκασε τον Ιουδαϊκό λαό και ότι κάτι τέτοιο είναι ανεπίτρεπτο, ενώ επικεντρώνεται στο ιερατείο και τους Σαδδουκαίους, οι οποίοι παρουσιάζονται ως οι φανατικοί εχθροί του Ιησού, σημειώνοντας ότι «το υπό των Σαδουκαίων και Αρχιερέων φανατισθέν εκείνο μαινόμενον πλήθος των εγκαθέτων ηξίωσεν από τον Πιλάτο την απόλυσιν ενός ληστού και τον θάνατον του Ιησού…».

Από τα παραπάνω γίνεται αντιληπτό ότι ζητήματα, όπως το υπό διαπραγμάτευση αλλά και άλλα, απασχολούσαν μέρος του πληθυσμού της πόλης, οι οποίοι παρακολουθούσαν τις αντίστοιχες διοργανώσεις προκειμένου να ενημερωθούν αλλά και να προβληματιστούν. Επίσης, είναι σημαντικό ότι σε μια εποχή η οποία χαρακτηριζόταν από τη συντηρητικότητα, τόσο στον πολιτικό, όσο και στο θρησκευτικό βίο, υπήρχαν φορείς οι οποίοι πρόβαλαν και συζητούσαν ζητήματα, τα οποία μπορούσαν να προκαλέσουν ευρύτερα προβλήματα. Τέλος, αξίζει να αναφερθεί, ότι ακόμα και σήμερα απασχολούν ανάλογα ζητήματα, τόσο το επιστημονικό κοινό, όσο και την κοινή γνώμη.