Βυζαντινή Βέροια

Η Βυζαντινή εποχή για τη Βέροια άρχισε με επιδρομές και καταλήψεις από τους Γότθους, τους Ούνους, τους Βούλγαρους και τους Γέτες. Έπειτα κατέβηκαν οι Σλάβοι. Στα 904 μ.Χ. παρουσιάζον­ται οι Σαρακηνοί πειρατές, που μετά την κατάληψη της Θεσσαλονίκης κυριεύουν και τη Βέ­ροια. Τη βρήκαν χτυπημένη πρόσφατα από σεισμό και πήραν πολλούς Βεροιώτες για τα σκλαβοπάζαρα της Ανατολής. Στα τέλη του 10ου αιώνα μ.Χ. η Βέροια έπεσε στα χέρια του βασιλιά των Βουλγάρων, του Σαμουήλ, για να ελευθερωθεί ύστερα από λίγα χρόνια από τον Βασίλειο το Βουλγαροκτόνο.

Naos M. TheologouΑκολουθούν νέες επιδρομές Βουλγάρων, Ούνων, Κουμάνων και Πατζινακών, ώσπου εμφανίζονται οι Νορμανδοί και το 1204 η Βέροια πέφτει στα χέρια των Σταυροφόρων, χρόνια σκοτεινά. Η Βέροια συχνά αλλάζει κατακτητές, ώσπου το 1224 εντάσσεται στο ελληνικό Δε­σποτάτο της Ηπείρου και έπειτα στην Αυτοκρατορία της Νίκαιας και στην αναστημένη απ' αυτήν Βυζαντινή Αυτοκρατορία των Παλαιολόγων (1261 μ.Χ.), ενώ στα 1309 μ.Χ. συντρίφτηκαν κοντά στη Βέροια από το στρατηγό Χανδρηνό οι περιβόητοι Καταλανοί.

Στα χρόνια των βυζαντινών αυτοκρατόρων Ανδρόνικου Β' (1282-1328 μ.Χ.) και Ανδρό­νικου Γ' (1328-1341 μ.Χ.) η Βέροια έγινε πεδίο εμφυλίων συγκρούσεων. Την εποχή αυτή η Επισκοπή της Βέροιας προάγεται σε Μητρόπολη και τοιχογραφείται η εκκλησία του Χρι­στού από το σημαντικό αγιογράφο Καλλιέργη, ενώ παράλληλα Πατριάρχης είναι ο Βεροιώτης Νήφων.

Άλλος εμφύλιος πόλεμος στη συνέχεια ανάμεσα στον Ιωάννη Καντακουζηνό (1347-1354 μ.Χ.) και στον επίτροπο του ανήλικου αυτοκράτορα Ιωάννη Ε' Ματθαίο φέρνει πάλι στο προσκήνιο τη Βέροια. Στα 1343 σαν διεκδικητής του θρόνου ο Ιωάννης Καντακουζηνός κυρίεψε τη Βέροια με τη βοήθεια του Σέρβου κράλη Στέφανου Δουσάν.
Η Βέροια στα χρόνια που ακολουθούν γνωρίζει τους Σέρβους και τους Τούρκους άλλοτε σαν συμμάχους των αντιμαχόμενων βυζαντινών και άλλοτε σαν επιδρομείς.
Στα 1345/6 η Βέροια πέφτει στα χέρια του Στέφανου Δουσάν (1331-1355 μ.Χ.) που την κρατά ως τα 1350. Πάλι χρόνια δύσκολα και σκοτεινά. Το 1358 πληροφορούμαστε ότι την διοικεί ο Σέρβος ευγενής Ροδοσλάβος Χλάπενος. Τα χρόνια αυτά εμφανίζονται σαν μισθο­φόροι και οι Αλβανοί. Για ένα διάστημα διοικητής της Βέροιας είναι ο γιος του αυτοκράτορα Ιωάννη Καντακουζηνού, ο Μανουήλ, πράμα που δείχνει τη σπουδαιότητα της πόλης και σ' αυτά τα χρόνια.

Panagia OdigitriaΠληροφορίες για τη Βέροια στα βυζαντινά χρόνια μας δίνουν οι συγγραφείς: Ιωάννης Καμινιάτης ή Καμενιάτης (70ος αι. μ.Χ.), ο συγγραφέας αυτοκράτορας Ιωάννης Καντακου­ζηνός, που εκείνα τα ταραγμένα χρόνια έζησε αρκετές μέρες στη Βέροια και περπάτησε γε­μάτος έγνοιες δίπλα στα βασανισμένα τείχη της, οι βιογράφοι της όσιας Θεοδώρας της Θεσ­σαλονίκης, του όσιου Αντωνίου του Νέου κ.α.
Δεν είναι τυχαίο ότι η Βέροια αναφέρεται και ως έδρα θέματος με επικεφαλής της διοίκησης του Δούκα. Γυναίκα Δούκα ίσως ήταν η θρυλική Βεργίνα που κατά την παράδοση μαζί με το παιδί της έπεσε στον Τριπόταμο από τη γνωστή «Γέφυρα της Βεργίνας» για να μην πέ­σει στα χέρια των Τούρκων.

Η Βέροια και στα βυζαντινά χρόνια ήταν σπουδαίο, θρησκευτικό κέντρο - η παράδοση συνεχίστηκε - με πολλές εκκλησίες και μοναστήρια" γι’ αυτό και ονομαζόταν «Μικρά Ιερου­σαλήμ».

Μια τόσο σπουδαία πόλη δεν μπορούσε να ξεφύγει τη βουλιμία των Τούρκων που αγωνί­στηκαν να την κατακτήσουν. Την κυρίεψαν και την έχασαν αρκετές φορές. Πάνω από πε­νήντα χρόνια πάλεψε η Βέροια για να γλιτώσει από την τούρκικη κυριαρχία χωρίς τελικά να το κατορθώσει.
Αν όμως και η Βέροια δεν κατάφερε να αποφύγει την μακρόχρονη σκλαβιά, κατάφερε κά­τι πιο θαυμαστό, να μείνει πόλη ελληνική.

 

Από την έκδοση του Δήμου Βέροιας: Βέροια, Βέροια, 1986.

Επικοινωνία - Όροι χρήσης

Επικοινωνία 

Διεύθυνση
Παύλου Μελά & Μπιζανίου Βέροια Τ.Κ 591 00
Τηλέφωνο  
2331078127 - 2331078100
Email: info@veriahistory.gr
Όροι Χρήσης
Ιστοσελίδας
 

Δήλωση προστασίας προσωπικών δεδομένων
  Σημείωμα 
Ο δικτυακός χώρος veriahistory.gr βρίσκεται σε περίοδο δοκιμαστικής λειτουργίας και υπόκειται σε συνεχόμενες λειτουργικές και δομικές αλλαγές καθώς και συνεχόμενη προσθήκη περιεχομένου