Αντωνιάδειος Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών - 40 χρόνια στην υπηρεσία του Πολιτισμού

Η Αντωνιάδειος Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών αποτελεί από το 1976 το κέντρο του πολιτισμού για την πόλη της Βέροιας. Η δημιουργία της οφείλεται στην ευεργετική διάθεση του Αντώνιου Αντωνιάδη, ο οποίος δώρισε οικόπεδό του στην οδό Ξάνθης με σκοπό να οικοδομηθεί ο χώρος που θα αποτελούσε τον τόπο έκφρασης του πνεύματος και της τέχνης για τη Βέροια. Παρακάτω, παρατίθεται απόσπασμα σχετικό με τη δωρεά, την ίδρυση και τη λειτουργία της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών…

(…)

Η ευγενική καταγωγή και η οικονομική διαχείριση του Αντώνη Αντωνιάδη τον ανέδειξαν σε ισχυρό επαγγελματικό, οικονομικό και κοινωνικό παράγοντα της πόλης. Αν και ο ίδιος δεν επεδίωξε δημόσια αξιώματα, ενδιαφερόταν και αγωνιούσε για την πόλη και εργαζόταν για το καλό και την ανάδειξή της. Ο Γεώργιος Τσαλέρας θυμάται: «Τον έβλεπα συχνά… και τα λέγαμε. Ίδιο πάντα το πάθος του για την πρόοδο της Βέροιας. Όμως τώρα διαμορφωνόταν και διακρινόταν πιο καθαρά η επίμονη πρόθεσή του για μια δική του συγκεκριμένη προσφορά προς τον τόπο του». Ρωτούσε κάθε τόσο, συνεχίζει ο Τσαλέρας: «Πώς θα μπορούσε να αξιοποιηθεί καλύτερα μια δωρεά του προς τη Βέροια; Πως θα την έβλεπαν οι Βεροιώτες; Μήπως θα την παίρνανε για χειρονομία προσωπικής επίδειξης και αυτοπροβολής;». Παράλληλα, ο Αντωνιάδης αναζητούσε και τις ανάλογες εγγυήσεις, τη μέθοδο και οτιδήποτε άλλο εξυπηρετούσε στην αξιοποίηση της προσφοράς του. Όλα τα παραπάνω αποδεικνύουν τη συγκρότηση και το χαρακτήρα του Αντώνη Αντωνιάδη. Οραματιστής, νους οξύς, συνειδητοποιημένος και αποφασισμένος για τις προθέσεις του, έκανε τις κατάλληλες διερευνητικές επαφές και συζητήσεις με πρόσωπα της εμπιστοσύνης του. Η κατάληξη της μακροχρόνιας σκέψης, η οποία στηρίχτηκε στην επιθυμία του για προσφορά στη γενέτειρά του ήταν η προσφορά του μεγάλου οικοπέδου που διατηρούσε στην οδό Ξάνθης για να οικοδομηθεί η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών της Βέροιας. Τούτο εκφράστηκε και με επιστολή του προς το Δήμο Βέροιας με την οποία εξέφραζε την υπόσχεση για την παραχώρηση του οικοπέδου, είδηση η οποία παρουσιάστηκε και από την εφημερίδα «Μακεδονία» στο φύλλο της 17-8-1969. Για τον Αντωνιάδη η «Στέγη» ήταν ο χώρος του πνεύματος και της τέχνης, ο χώρος που θα μπορούσε ο κάθε Βεροιώτης, απαλλαγμένος, από προκαταλήψεις, σκοπιμότητες και πάθη, με καθαρότητα νου και ψυχής να καλλιεργεί τον εσωτερικό του κόσμο μέσα από τις διάφορες εκδηλώσεις. Στις 22 Ιουλίου 1970 ο Αντώνιος Αντωνιάδης και η σύζυγός του Μαίρη με τον τότε Δήμαρχο Βέροιας Γεώργιο Τσαλέρα προσήλθαν στο συμβολαιογραφείο του Αντώνιου Χατζηνικολάου στη Νάουσα προκειμένου να υπογραφούν τα συμβόλαια της, οριστικώς και αμετακλήτως, δωρεάς του οικοπέδου της οδού Ξάνθης εκτάσεως 510 τ.μ., το οποίο τιμολογούνταν στα 2.000.000 δρχ., προς το Δήμο Βέροιας. Σύμφωνα με τους όρους, ο Αντώνιος Αντωνιάδης παραχωρούσε το οικόπεδο στο Δήμο Βέροιας προκειμένου: α) Να ανεγερθεί από το Δήμο Βέροιας αξιόλογος οικοδομή, υπό τον τίτλο «Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών» η οποία να διαθέτει μία αίθουσα διαλέξεων και συναυλιών, χώρο για τη στέγαση του ωδείου του Δήμου Βέροιας και της Σχολής της μικτής χορωδίας, και αίθουσα συσσιτίου απόρων μαθητών και μαθητριών. β) Να δύναται στην οικοδομή αυτή, με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου να στεγασθούν βιβλιοθήκη και πνευματικά σωματεία και σύλλογοι. Το Δημοτικό Συμβούλιο Βέροιας στη συνεδρίαση της 4ης Αυγούστου 1970, ενημερώθηκε για τη δωρεά και εξέφρασε την ευαρέσκεια και την ευγνωμοσύνη του στο πρόσωπο του δωρητή. Η είδηση δια- δόθηκε και το θέμα πέρασε στα φύλλα των εφημερίδων της Βέροιας και της Θεσσαλονίκης. Ο τοπικός Τύπος άρχισε ήδη να αναφέρεται στη δωρεά και στο πρόσωπο του ευεργέτη. Ο «Φρουρός της Ημαθίας» στο φύλλο της 21ης Σεπτεμβρίου 1970 φιλοξενεί άρθρο με τίτλο «Η δωρεά του κ. Αντώνιου Αντωνιάδη». Σε αυτό γίνεται η πρώτη νύξη για την απόδοση του ονόματος του ευεργέτη στο νεοαναγειρόμενο κτίριο. Την 24η Σεπτεμβρίου 1970 έγινε η θεμελίωση του έργου, το οποίο σχεδίασε αφιλοκερδώς ο Βεροιώτης αρχιτέκτονας Αδάμος Καπρίνης, ο οποίος ανέλαβε τη μελέτη και την επίβλεψή του. Στη θεμελίωση παρέστη ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Βορείου Ελλάδος, ο οποίος ενθουσιασμένος από την ενέργεια του δωρητή, αλλά και την αξιοποίηση της δημοτικής αρχής και την προσφορά του αρχιτέκτονα υποσχέθηκε την ενίσχυση του έργου με κονδύλια τα οποία θα ανέρχονταν σε 4.000.000 δρχ. Ο Αντώνης Αντωνιάδης συχνά επισκεπτόταν το εργοτάξιο για να παρακολουθεί και να ενημερώνεται για την πορεία των εργασιών. Ο Δήμος Βέροιας, με την πίεση του δωρητή, είχε κάνει τις απαραίτητες ενέργειες για τη χρηματοδότηση του έργου, ενώ σε κάποιες φάσεις του κρίθηκαν απαραίτητες και οι δανειοληψίες. Διάφορες όμως μικροεμπλοκές καθυστέρησαν για μικρό χρονικό διάστημα την υλοποίηση του έργου. Το έτος 1974 οι εργασίες για την ανοικοδόμηση της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών βρίσκονταν σε εξέλιξη. Με πρόταση του Δημάρχου Γ. Τσαλέρα το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε να αποδοθεί η ονομασία «Αντωνιάδειος Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών» στο αποπερατούμενο κτίριο.

Τα εγκαίνια

Το έργο ολοκληρώθηκε το έτος 1976. Ήδη από τα τέλη του 1975 με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου διορίστηκε πενταμελές διοικητικό συμβούλιο το οποίο αποτελούνταν από το Δήμαρχο Βέροιας (Ευθύμιος Τζελέπογλου), την κα Μαίρη Αντωνιάδου, σύζυγο του δωρητή, το ζωγράφο Θωμά Βαφείδη, το γιατρό Θόδωρο Πολυχρονιάδη και τη νυν δήμαρχο κ. Χαρίκλεια Ουσουλτζόγλου. Ο Δήμος Βέροιας, με μια λιτή πρόσκληση στο εξώφυλλο της οποίας απεικονιζόταν η προσωπογραφία του Ιωάννη Κωτούνιου, προσκαλούσε επίσημους και πολίτες στα εγκαίνια της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών, τα οποία τελέστηκαν την 30η Μαΐου 1976 με την παρουσία των πολιτικών, στρατιωτικών και θρησκευτικών αρχών του τόπου. Ο Ευθύμιος Τσελέπογλου, αναφερόμενος στο έργο τόνισε ότι αυτό θα αποτελέσει την πηγή, τον πομπό και το δέκτη κάθε καλλιτεχνικής δραστηριότητας στον τόπο, ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί στο δωρητή και την πορεία υλοποίησης του έργου. Παράλληλα, έδωσε το στίγμα της λειτουργίας και της δραστηριότητας της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών. Στα εγκαίνια, χαιρετισμό απηύθυνε εκ μέρους του Διοικητικού Συμβουλίου η κα Χαρούλα Ουσουλτζόγλου, η οποία αναφέρθηκε στους σκοπούς, τους στόχους της Στέγης αλλά και στη δραστηριότητα που ανέπτυξε το Διοικητικό Συμβούλιο μέχρι τότε. Μεταξύ αυτών αναφέρθηκε στη δραστηριότητα των τμημάτων χορωδίας, λαογραφίας, θεάτρου και τη συνεργασία με το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, κινηματογράφου, λογοτεχνίας κ.τ.λ. Κεντρικός ομιλητής στα εγκαίνια ήταν ο δωρητής Αντώνιος Αντωνιάδης. Με βαθειά συγκίνηση ο ευεργέτης ευχαρίστησε του προλαλήσαντες και ανέφερε ότι η ημέρα εκείνη αποτελούσε για τον ίδιο μία εκ των λαμπρότερων ημερών του βίου του, κατά την οποία έβλεπε το όνειρο του ήδη πραγματοποιημένο και την πόλη την οποία αγάπησε τόσο πολύ εφοδιασμένη με τις κατάλληλες υποδομές για την ανάπτυξη του πολιτισμικού επιπέδου των κατοίκων της. Ο λόγος του δωρητή μπορεί να χαρακτηριστεί πλήρης βαθέων νοημάτων τα οποία απευθύνονταν, τόσο προς τις αρμόδιες αρχές και τον επιστημονικό κόσμο, όσο και προς τους απλούς πολίτες. Ο δωρητής άφησε ως παρακαταθήκη το έργο τούτο για την πόλη και τους πολίτες και παράλληλα μεταβίβασε σε αυτούς την ευθύνη για αξιοποίησή του, αναλογιζόμενοι την υποχρέωσή που έχουν προς την πόλη την οποία γεννήθηκαν, ανδρώθηκαν και συνεχίζουν να δραστηριοποιούνται. Η τελετή ολοκληρώθηκε με λαογραφικό πρόγραμμα, το οποίο επιμελήθηκε η διευθύντρια της Στέγης Βούλα Χατζίκου. Σε αυτό παρουσιάστηκαν τοπικοί χοροί και μέρος από το έργο της Χατζίκου «Βεροιώτικη Προξενειά». Η είδηση των εγκαινίων διαδόθηκε τόσο μέσω του τοπικού Τύπου με εκτενή δημοσιεύματα, όσο και μέσω του Τύπου της Θεσσαλονίκης και του Ελληνικού Βορρά, ο οποίος σε φύλλα του φιλοξένησε άρθρα σχετικά με την ίδρυση, τη λειτουργία και τα εγκαίνια της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών της Βέροιας. Με το θάνατο του ευεργέτη η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών έγινε αποδέκτης δωρεών υπέρ της μνήμης του ευεργέτη Αντώνη Αντωνιάδη. Μεταξύ αυτών η οικογένεια του αδελφού του εκλιπόντος Σόλωνος, δώρισε 50.000 δρχ, και το Δ.Σ. του Φαρμακευτικού Συλλόγου 10.000 δρχ.

Απόσπασμα από το άρθρο του Εμμανουήλ Ξυνάδα, «Αντώνιος Νικ. Αντωνιάδης. Ο ευεργέτης της Βέροιας και η συμβολή του στην πολιτιστική ανάπτυξη της πόλης», Πολιτιστικά Δρώμενα, 59 (Ιαν-Απρ. 2015), 25-32.

Επικοινωνία - Όροι χρήσης

Επικοινωνία 

Διεύθυνση
Παύλου Μελά & Μπιζανίου Βέροια Τ.Κ 591 00
Τηλέφωνο  
2331078127 - 2331078100
Email: info@veriahistory.gr
Όροι Χρήσης
Ιστοσελίδας
 

Δήλωση προστασίας προσωπικών δεδομένων
  Σημείωμα 
Ο δικτυακός χώρος veriahistory.gr βρίσκεται σε περίοδο δοκιμαστικής λειτουργίας και υπόκειται σε συνεχόμενες λειτουργικές και δομικές αλλαγές καθώς και συνεχόμενη προσθήκη περιεχομένου